Vấn đề thứ nhất về trả lại đơn kiện trong tố tụng hành chính:
Viện KSND tỉnh Bình Định nhận được đơn của ông Nguyễn Văn Ấn, địa chỉ: 120/6A Trần Đình Xu, P.Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh. Khiếu nại TAND tỉnh Bình Định về việc ban hành công văn số 1920/TA-HC ngày 20/5/2015 trả lời đơn khởi kiện vụ án hành chính không đúng trình tự theo quy định của pháp luật.
Sau khi nghiên cứu đơn, văn bản giải quyết và hồ sơ tài liệu có liên quan đến việc khiếu nại nêu trên, VKSND tỉnh Bình Định nhận thấy: Ông Nguyễn Văn Ấn gửi đơn khởi kiện vụ án hành chính yêu cầu TAND tỉnh Bình Định giải quyết hủy công văn số 791/BC-STNMT ngày 11/4/2012 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định. Ngày 20/5/2015, TAND tỉnh Bình Định ban hành công văn số 1920/TA-HC về việc trả lời đơn khởi kiện của ông Nguyễn Văn Ấn với nội dung đơn không thuộc thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính của TAND tỉnh Bình Định. Theo quy định tại khoản 3 Điều 107 LTTHC năm 2010, thì sau khi nhận đơn khởi kiện Tòa án tiến hành thụ lý, chuyển đơn hoặc trả lại đơn khởi kiện. Hơn nữa, theo quy định tại khoản 2 Điều 109 LTTHC năm 2010 thì nếu sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Tòa án làm thủ tục trả lại đơn cho người khởi kiện và gửi văn bản trả lại đơn cho Viện kiểm sát cùng cấp. Như vậy, TAND tỉnh Bình Định đã vi phạm khoản 3 Điều 107 và khoản 2 Điều 109 Luật TTHC năm 2010.
Về vấn đề thứ hai về xử lý án phí khi đình chỉ vụ án:
Qua kiểm sát “Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính số 01/2015/QĐST-HC ngày 17/2/2015 của TAND huyện Phù Cát” về việc đình chỉ giải quyết vụ án hành chính thụ lý số 01/2013/TLST-HC ngày 15/7/2013, có nội dung: ông Đỗ Xang và bà Võ Thị Liên khiếu kiện Quyết định số 2399/QĐ-UBND ngày 04/11/2011 của Chủ tịch UBND huyện Phù Cát xử phạt hành chính 3.000.000đồng và Quyết định số 2457/QĐ-UBND ngày 18/11/2011 của UBND huyện Phù Cát về việc thi hành cưỡng chế tháo dỡ nhà của ông bà tại thôn Phú Hậu, Cát Tiến, Phù Cát, Bình Định.
Trong quá trình giải quyết vụ án ở cấp sơ thẩm người khởi kiện đã rút yêu cầu khởi kiện và được TAND huyện Phù Cát chấp nhận và căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 120, khoản 2 Điều 121 đình chỉ giải quyết vụ án.
Như vậy, Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính số 01/2015/QĐST-HC ngày 17/02/2015 của TAND huyện Phù Cát, với lý do là người khởi kiện rút đơn khởi kiện, nhưng nội dung tại Điều 2 có ghi rõ “hoàn trả lại tiền tạm ứng án phí 200.000đồng cho người khởi kiện” là không đúng quy định của pháp luật về việc xử lý tiền tạm ứng án phí hành chính. Bởi căn cứ theo Nghị Quyết số 01/2012/NQ-HĐTP ngày 13/6/2012 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn áp dụng một số quy định về án phí, lệ phí Tòa án như sau: “Trường hợp vụ án hành chính bị đình chỉ theo quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 120 của Luật Tố tụng hành chính thì số tiền tạm ứng án phí đã nộp được sung vào công quỹ nhà nước”.
Vấn đề thứ ba về căn cứ để tạm đình chỉ giải quyết vụ án:
Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đã thụ lý vụ án hành chính số 01/2014/TLST-HC ngày 14/4/2014 “Khiếu kiện Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản” giữa:Người khởi kiện ông Nguyễn Dũng Chinhvớingười bị kiện làChánh Thanh tra Sở thông tin và truyền thông tỉnh Bình Định.
Do vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, TAND tỉnh Bình Định đã báo cáo xin thỉnh thị Tòa án nhân dân tối cao và trong khi chờ trả lời của TANDTC thì TAND tỉnh Bình Định ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án hành chính với lý do “cần đợi kết quả giải quyết của cơ quan khác”. Như vậy việc TAND tỉnh Bình Định căn cứ vào lý do chờ xin ý kiến trả lời thỉnh thị của TANDTC để tạm đình chỉ giải quyết vụ án hành chính là không đúng quy định tại điểm d khoản 1 Điều 118 LTTHC năm 2010.
Trên đây là một số vi phạm của Tòa án nhân dân trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Phòng 10 - Viện KSND tỉnh Bình Định thông báo đến các Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thị xã, thành phố nghiên cứu rút kinh nghiệm chung trong công tác kiểm sát việc giải quyết án hành chính./.
Nguyễn Văn Hải