Chỉ trong 06 tháng đầu năm 2019, Viện KSND tỉnh Bình Định đã tiến hành kiểm sát điều tra, thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử 07 vụ/10 bị can về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Giá trị tài sản bị chiếm đoạt lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Thủ đoạn và phương thức lừa đảo:
Hầu hết các vụ án, bị can đều có vỏ bọc bên ngoài là người giàu có, làm ăn lớn, có mối quan hệ mật thiết với nhiều người có chức vụ…. Sau khi được bị hại tin tưởng, các tay siêu lừa đảo thường sử dụng “chiêu” cần số tiền lớn để làm ăn và đưa ra lãi suất cao “ngất trời” để đánh vào lòng tham của bị hại. Thời gian đầu các bị can thực hiện việc trả nợ gốc, lãi đầy đủ, đúng hẹn nhằm tạo niềm tin cho bị hại sau đó thì chiếm đoạt.
Một trong những vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” tiêu biểu và mới đây nhất vào ngày 19/8/2019, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đã đưa ra xét xử là vụ án mà hai bị can đều là nguyên Giám đốc của một công ty TNHH. Để vay được nhiều tiền hai bị can trên đã dùng thủ đoạn đưa ra những thông tin không đúng sự thật như: Vay, mượn tiền để “Mua vật tư thi công các công trình”; “Đáo nợ vay ngân hàng các khoản Công ty vay”; “Mua đất mở quán kinh doanh”; “Đầu tư xây dựng trại chăn nuôi”; “Thi công các công trình tại các xã trên địa bàn huyện”…với lãi suất rất cao (ban đầu từ 6-9%/tháng, sau tăng lên 15-30%/tháng, cá biệt 108%/tháng); làm thủ tục chuyển nhượng khống nhiều lần các tài sản là quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất và xe ô tô cho nhiều người, nhưng thực tế các tài sản trên đã được các bị can thế chấp vay tại ngân hàng. Với thủ đoạn gian dối như trên, chỉ trong vòng một thời gian ngắn, các bị can đã chiếm đoạt của 10 bị hại với tổng số tiền lên tới 37 tỷ đồng.
Trong một vụ án khác, đối tượng Trần Minh K (36 tuổi, nguyên là nhân viên tín dụng ngân hàng Á Châu – Phòng giao dịch BS) mới bị phát hiện vào đầu năm 2019. Theo điều tra ban đầu, K đã thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản số tiền hơn 19 tỷ đồng. Với thủ đoạn gian dối vay tiền để làm dịch vụ đáo hạn ngân hàng, mua đất… huy động tiền của người khác với lãi suất 2.000 – 3.000đồng/1.000.000đồng/ ngày (tức 6 – 9%/tháng). Sau đó, K dùng số tiền vay được trả nợ tiền lãi, tiền gốc cho chính những người K huy động tiền và cho những chủ nợ trước đó. Ngoài ra, K đã làm giả 13 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả mang tên mình, thế chấp khi vay tiền để tạo sự tin tưởng của những người cho vay.
Bên cạnh đó, thị trường bất động sản đang nóng lên tại địa phương cũng là cơ hội để các đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo. Các vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản dưới hình thức kêu gọi góp vốn kinh doanh, đầu tư bất động sản diễn ra khá phổ biến. Thủ đoạn phạm tội của các đối tượng thường là mạo nhận là người thân của cán bộ có chức quyền đang công tác tại cơ quan Nhà nước nhằm tác động vào vào niềm tin của người dân để rủ rê góp vốn. Hoặc cá biệt, trường hợp có đối tượng lợi dụng chức vụ, vị trí công tác của chính bản thân, biết được các thông tin liên quan đến các lô đất sắp có giao dịch mua bán, đưa ra các thông tin này để kêu gọi góp vốn, vay tiền mua bán đất, thời gian đầu tư ngắn, lợi nhuận cao, thu hồi vốn nhanh. Để các bị hại tin tưởng đối tượng thường sử dụng thông tin của các lô đất có giao dịch mua bán thật để huy động, trả tiền gốc, tiền lãi, lợi nhuận sòng phẳng, đúng thời hạn. Nhiều người dân do mất cảnh giác trước mánh khóe của đối tượng đã dễ dàng nghe theo khi bỏ tiền, thậm chí còn vay thêm để lấy tiền góp vốn với đối tượng lừa đảo. Nhưng thực tế, số tiền huy động được đối tượng dùng để trả nợ gốc, lãi, lợi nhuận khống cho chính các bị hại, các cá nhân khác và chiếm đoạt.
Trở thành nạn nhân vì hám lãi suất cao
Điều đáng nói là hầu hết số tiền bị chiếm đoạt trong các vụ án nêu trên là số tiền mà các bị hại đi huy động vốn của nhiều người khác. Lời khai tại Cơ quan điều tra của các bị hại đều tương tự nhau, nguồn gốc số tiền cho vay là tiền gia đình làm ăn, kinh doanh và tiết kiệm được trong thời gian dài, ngoài ra do ham lãi nên các bị hại còn đi vay của người thân hay bạn “làm ăn” khác. Không khó hiểu khi các bị hại lâm vào cảnh trắng tay hoặc nợ nần chồng chất. Nhiều người trước cảnh nợ nần chồng chất, sức ép của các chủ nợ khiến họ nghĩ quẩn tìm tới cái chết mong giải thoát.
Từ những vụ án trên mong rằng sẽ là bài học cảnh tỉnh mỗi người cần nêu cao tinh thần cảnh giác trước các lời mời "góp vốn kinh doanh", “cho vay hưởng lãi suất cao” để tránh mắc bẫy kẻ lừa đảo.
Hoàng Yến