Thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành án hình sự. Trong thời gian qua, Viện kiểm sát nhân dân huyện Phù Mỹ đã tăng cường công tác kiểm sát thi hành án hình sự tại UBND cấp xã trên địa bàn huyện. Thông qua công tác kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành án hình sự đối với các UBND xã, thị trấn trên địa bàn huyện trong 02 năm (2019, 2020), Viện kiểm sát nhân dân huyện Phù Mỹ nhận thấy:

1. Về tình hình chung

 

Thời gian qua, nhất là từ khi Luật thi  hành án hình sự có hiệu lực pháp luật, được sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy và chính quyền các cấp, công tác giám sát, giáo dục người chấp hành án phạt tù nhưng cho hưởng án treo, án phạt cải tạo không giam giữ, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện ở UBND xã, thị trấn trên địa bàn huyện Phù Mỹ đã đi vào nề nếp, có những chuyển biến bước đầu và đạt được một số kết quả tích cực như:

 

- Công tác tiếp nhận, quản lý giáo dục người chấp hành án đã dần đi vào nề nếp. Việc quản lý ở nhiều địa phương đã được chú trọng và quan tâm. Từ đó hạn chế việc phạm tội mới và tái phạm của các bị án, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.

 

- UBND xã, thị trấn đã thực hiện cơ bản chức năng, quyền hạn trong giám sát, giáo dục người chấp hành án như tiếp nhận hồ sơ, mở sổ sách theo dõi, phân công người giám sát, giáo dục, nhận xét, lập hồ sơ đề nghị xem xét việc rút ngắn thời gian thử thách, điểm danh, kiểm diện,…

 

Nhìn chung người chấp hành án đã chấp hành tương đối đầy đủ quyết định của Tòa án, các quy định về quyền và nghĩa vụ của người phải thi hành án, đã có sự cố gắng gìn giữ, tu dưỡng bản thân mình không vi phạm pháp luật, chủ động trong việc rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội. Tuy nhiên, vẫn còn trường hợp bị án phạm tội mới trong thời gian chấp hành án tại cộng đồng.

 

2. Những tồn tại và vi phạm

 

Trong quá trình tổ chức thực hiện việc giám sát, giáo dục người phải chấp hành án còn nhiều UBND cấp xã có những tồn tại và vi phạm làm ảnh hưởng đến hiệu quả công tác giáo dục, cải tạo người chấp hành án, hạn chế quyền và lợi ích hợp pháp của người chấp hành án cần được chấn chỉnh rút kinh nghiệm và khắc phục, cụ thể như sau:

 

- Việc giám sát, giáo dục người chấp hành án tại cộng đồng chưa sâu sát. Cá biệt có trường hợp bị án thực hiện hành vi phạm tội trong thời gian chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ, đã bị khởi tố bị can nhưng UBND xã không nắm bắt, vẫn nhận xét bị án chấp hành tốt nghĩa vụ.

 

- Vi phạm trong việc mở sổ sách theo dõi, thụ lý: Qua kiểm tra tại một số UBND xã phát hiện còn chưa mở sổ sách đầy đủ để theo dõi, thụ lý như: Sổ theo dõi người tha tù trước thời hạn có điều kiện, sổ theo dõi người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ, sổ điểm danh, kiểm diện… không thực hiện việc khóa sổ, chưa ghi đầy đủ các cột mục trong sổ.

 

- Việc nhận xét hàng tháng (trước ngày 01/01/2020 là 03 tháng/lần) chưa đầy đủ việc chấp hành các quy định về nghĩa vụ của người chấp hành án: Nghĩa vụ về án phí, nghĩa vụ về hình phạt bổ sung,…là vi phạm điểm a khoản 2 Điều 10 Thông tư 65/2019/TT-BCA ngày 28/11/2019 của Bộ Công an.

 

- Hàng quý việc điểm danh, kiểm diện toàn bộ người chấp hành án tại địa phương chưa thực hiện nghiêm túc, không có báo cáo về cho Cơ quan Thi hành án hình sự là vi phạm Điều 20 Thông tư 65/2019/TT-BCA ngày 28/11/2019 của Bộ Công an.Đây là tồn tại xảy ra ở hầu hết các UBND xã có bị án chấp hành án trên địa bàn.

 

-Nhiều trường hợp, bị án đã chấp hành thời gian thử thách được hơn ½ và được UBND xã nhận xét chấp hành tốt nghĩa vụ nhưng không thực hiện thủ tục xem xét đề nghị rút ngắn thời gian thử thách cho các bị án là vi phạm khoản 1 Điều 89 Luật Thi hành án hình sự.

 

- Một số trường hợp, bị án không thực hiện việc tự nhận xét và nộp bản tự nhận xét cho người được giám sát giáo dục là đã vi phạm nghĩa vụ của người chấp hành án nhưng UBND xã không tiến hành tổ chức kiểm điểm, nhắc nhở đối với bị án là vi phạm Điều 13 Thông tư 65/2019/TT-BCA ngày 28/11/2019 của Bộ Công an quy định về thi hành án hình sự tại cộng đồng.

 

- Còn có trường hợp bị án đã chấp hành xong thời gian thử thách nhưng việc bàn giao giao hồ sơ cho Cơ quan Thi hành án hình sự Công an huyện Phù Mỹ không kịp thời dẫn đến việc cấp giấy chứng nhận chấp hành xong thời gian thử thách quá thời hạn của ngày cuối cùng chấp hành xong thời gian thử thách là vi phạm khoản 4 Điều 85 Luật Thi hành án hình sự.

 

- Có trường hợp bị án là người chưa thành niên nhưng khi tiến hành triệu tập, làm việc với bị án không có sự tham gia của người đại diện hợp pháp của bị án là vi phạm điểm a khoản 1 Điều 7 Thông tư 65/2019/TT-BCA ngày 28/11/2019 của Bộ Công an quy định về thi hành án hình sựtại cộng đồng.

 

3. Nguyên nhân của những tồn tại, vi phạm.

 

Chủ tịch UBND xã đã thiếu quan tâm đến công tác Thi hành án hình sự tại địa phương, thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ theo quy định tại Điều 19 Luật Thi hành án hình sự.

 

Trưởng Công an xã, Cán bộ Công an xã chưa cập nhật đầy đủ các quy định của pháp luật về nhiệm vụ và quyền hạn của mình nên dẫn đến tham mưu, thực hiện nhiệm vụ chưa đúng quy định.

 

* Trên cơ sở phân tích nguyên nhâncủa những tồn tại, vi phạm, Viện kiểm sát nhân dân huyện Phù Mỹ ban hành 02 Kiến nghị:

 

- Kiến nghị số 13/KG-VKSPM ngày 14/12/2020, đối với Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ để chỉ đạo rút kinh nghiệm về những vi phạm nêu trên đối với các UBND cấp xã trong huyện về công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và có những giải pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả để khắc phục vi phạm. Đồng thời tăng cường công tác chỉ đạo, quan tâm, đôn đốc hơn nữa đối với UBND các xã trên địa bàn trong việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn về thi hành án hình sự tại cộng đồng.

 

- Kiến nghị 14/KG-VKSPM ngày 14/12/2020 đối với Thủ trưởng Cơ quan Thi hành án hình sự Công an huyện Phù Mỹ chỉ đạo rút kinh nghiệm về những vi phạm nêu trên đối với Công an các xã về công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và có những giải pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả để khắc phục vi phạm. Đồng thời tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ, đôn đốc hơn nữa đối với Công an các xã trên địa bàn trong việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn về thi hành án hình sự tại cộng đồng.

 

Tăng cường công tác kiểm sát thi hành án hình sự tại cộng đồng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị. Qua đó, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.

 

Quốc Vương