Thời gian qua, VKSND tỉnh Bình Định đã làm tốt công tác phối hợp giải quyết án hình sự bị hủy để điều tra, xét xử lại hoặc trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, các vụ án hành chính, dân sự quá hạn, tạm đình chỉ và các việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành. Từ công tác này, đơn vị đã đưa ra các giải pháp thực hiện và rút ra được những kinh nghiệm thực tiễn.

 

Lễ ký kết Quy chế phối hợp giữa UBND tỉnh với TAND tỉnh và Viện KSND tỉnh Bình Định

Trong những năm qua, VKSND tỉnh Bình Định đã thực hiện nhiều biện pháp tăng cường trách nhiệm công tố, đề ra các biện pháp phòng, chống oan, sai, nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa, bảo đảm việc truy cứu trách nhiệm hình sự đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Đồng thời, đơn vị cũng tăng cường công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động và các việc thi hành án dân sự, thi hành án hành chính. Từ đó, số lượng và chất lượng kháng nghị, kiến nghị được nâng lên, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn một số vụ án hình sự bị hủy để điều tra, xét xử lại hoặc trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại quá hạn, tạm đình chỉ và nhiều việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc, ảnh hưởng đến quyền lợi của các cá nhân, cơ quan, tổ chức liên quan.

Nguyên nhân tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu là do tình hình tội phạm, tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính, việc thi hành án dân sự tăng, diễn biến phức tạp, trong khi đó biên chế giảm dần gây áp lực cho công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp. Bên cạnh đó, một số cán bộ, Kiểm sát viên chưa làm hết trách nhiệm của mình; nhận thức pháp luật của từng cá nhân, từng ngành, từng cấp đôi lúc còn có sự khác nhau. Việc phối hợp giữa chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn thuộc UBND với các cơ quan tư pháp có lúc chưa chặt chẽ.

Để thực hiện tốt công tác phối hợp giải quyết án hình sự bị hủy để điều tra, xét xử lại hoặc trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, các vụ án hành chính, dân sự quá hạn, tạm đình chỉ và các việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành. VKSND Bình Định đã đưa ra những giải pháp được đúc rút từ thực tiễn.

Thứ nhất, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy và cấp ủy địa phương trong việc lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy đảng, ban, ngành, đoàn thể tăng cường phối hợp với các cơ quan tư pháp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc giải quyết các vụ án, vụ việc.

VKSND tỉnh Bình Định đã tham mưu Ban Nội chính Tỉnh ủy trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 21-CT/TU ngày 12/5/2022 về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với các hoạt động tư pháp và một số nhiệm vụ cải cách tư pháp, trong đó có nội dung yêu cầu UBND các cấp và các cơ quan liên quan thực hiện cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ kịp thời cho các cơ quan tư pháp khi có yêu cầu theo quy định của pháp luật; tham gia hòa giải, đối thoại và tham dự các phiên tòa.

Nâng cao trách nhiệm trong việc giám định tư pháp, không để xảy ra việc đùn đẩy trách nhiệm về giám định tư pháp. Các cơ quan tư pháp đẩy mạnh công tác phối hợp trong giải quyết các vụ án hình sự, hành chính, vụ việc dân sự, thi hành án dân sự quá hạn, tạm đình chỉ, tồn đọng, kéo dài. Đồng thời, các cơ quan tư pháp đã tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy và cấp ủy địa phương trong việc lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết một số vụ án, vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm.

Thứ hai, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc. Ngay từ đầu năm 2022, VKSND tỉnh Bình Định đã xác định việc tăng cường phối hợp với các cơ quan tư pháp tập trung giải quyết các vụ án hình sự bị hủy để điều tra, xét xử lại hoặc trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, các vụ án hành chính, vụ việc dân sự quá hạn, tạm đình chỉ và các việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành là nhiệm vụ đột phá trong năm 2022.

Để triển khai thực hiện nhiệm vụ đột phá nêu trên, VKSND tỉnh Bình Định đã xây dựng kế hoạch, đề ra các giải pháp, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đồng chí lãnh đạo và các đơn vị trực thuộc.

Đồng thời, VKSND tỉnh thành lập Tổ tư vấn về hình sự và Tổ tư vấn về kiểm sát hoạt động tư pháp để tham mưu cho Lãnh đạo VKSND tỉnh giải quyết các vụ, việc phức tạp nói chung và các các vụ án, vụ việc tồn đọng, kéo dài nói riêng. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của VKSND cấp huyện. Tổng hợp các vụ án, vụ việc tồn đọng, kéo dài báo cáo Ban Nội chính Tỉnh ủy tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp ủy, cấp huyện và các tổ chức Đảng theo dõi, đôn đốc, kiểm tra tiến độ giải quyết của các cơ quan tố tụng.

Thứ ba, lãnh đạo VKSND tỉnh và các đơn vị tích cực phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng tổ chức nhiều cuộc họp bàn bạc biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để giải quyết các vụ việc nêu trên. Trong lĩnh vực hình sự, lãnh đạo VKSND tỉnh Bình Định đã báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, liên ngành VKSND tối cao-Bộ Công an-TAND tối cao và liên ngành VKSND –TAND cấp cao về việc giải quyết các vụ án mà giữa các ngành của tỉnh còn có quan điểm khác nhau.

Ngoài ra, trong năm 2022, VKSND tỉnh Bình Định cũng đã ký kết quy chế phối hợp với UBND tỉnh Bình Định trong việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, văn bản áp dụng pháp luật; phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật. Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ; giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Sửa đổi, bổ sung quy chế phối hợp với TAND tỉnh Bình Định trong giải quyết án dân sự, hành chính và sửa đổi, bổ sung quy chế phối hợp giữa Cục THADS - Công an – TAND - VKSND tỉnh Bình Định trong công tác thi hành án dân sự, trong đó có nội dung định kỳ 3 tháng, VKSND tỉnh- TAND tỉnh, VKSND tỉnh – Cục THADS tỉnh tổ chức họp rà soát những vụ việc dân sự, hành chính quá hạn, việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành để bàn biện pháp giải quyết.

Sau 6 tháng thực hiện nhưng đã mang lại hiệu quả thiết thực. Đến nay, VKSND tỉnh Bình Định đã phối hợp giải quyết được nhiều vụ án hình sự bị hủy để điều tra, xét xử lại. Số vụ án trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần đã kết thúc điều tra bổ sung. Số vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, vụ án hành chính, KDTM, lao động quá hạn đơn vị cũng đã giải quyết được nhiều vụ. Việc thi hành án dân sự phức tạp, khó thi hành đã thi hành xong nhiều vụ, việc.

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, VKSND tỉnh Bình Định tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết các vụ án, vụ việc tồn đọng, kéo dài, các vụ việc phức tạp dư luận xã hội quan tâm; bảo đảm giải quyết đúng yêu cầu và tiến độ các vụ án thuộc diện Thường trực Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy theo dõi, chỉ đạo./.

Phạm Trung Thuận - Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Định