Thực hiện Chỉ thị số 58-CT/TW ngày 17/10/2000 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá; Chỉ thị số 03/CT-VKSTC ngày 17/5/2021 của VKSND tối cao về tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong Ngành kiểm sát nhân dân; Đề án “Quy hoạch tổng thể phát triển công nghệ thông tin của ngành KSND giai đoạn 2021-2030”. Năm 2022, Viện KSND huyện Tây Sơn đã xây dựng Kế hoạch tăng cường ứng dụng CNTT trong hoạt động của đơn vị, thúc đẩy chuyển đổi số với mục tiêu xây dựng Viện KSND điện tử, hướng tới Viện KSND số, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác chuyên môn và năng lực quản lý, chỉ đạo, điều hành, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

 “Nhận thức đúng vai trò quyết định trong chuyển đổi số”. Theo đó, Chuyển đổi số trước tiên là chuyển đổi nhận thức, đơn vị đã thành lập Tổ ứng dụng Công nghệ thông tin, chuyển đổi số với nhiệm vụ trọng tâm tuyên truyền, thay đổi nhận thức, nâng cao kỹ năng cho cán bộ, Kiểm sát viên của đơn vị; tạo ra một kho cơ sở dữ liệu đồng bộ, khoa học, được số hóa, hệ thống hóa, quản lý tập trung thống nhất, có thể chia sẻ theo nguyên tắc phân cấp, phân quyền, bảo đảm an toàn, an ninh thông tin nhằm cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin, dữ liệu phục vụ công tác lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo, điều hành và các hoạt động nghiệp vụ của đơn vị.

 

Lãnh đạo Viện KSND huyện Tây Sơn trực tiếp THQCT, KSXX vụ án Hình sự  rút kinh nghiệm bằng số hóa hồ sơ vụ án

 

Đơn vị đã chỉ đạo cán bộ, công chức triển khai thực hiện nghiêm túc việc nhập dữ liệu vào các phần mềm đảm bảo chính xác, kịp thời; sử dụng có hiệu quả các hệ thống Hệ thống thư điện tử; Văn phòng điện tử trong công tác lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo, điều hành; sử dụng chữ ký số; ứng dụng công nghệ thông tin trong việc theo dõi, cập nhật tình trạng giải quyết án hình sự, dân sự, thi hành án dân sự…, giúp Lãnh đạo đơn vị dễ theo dõi quản lý, chỉ đạo, phục vụ tốt cho công tác chuyên môn.

Từ năm 2020 đến nay, đơn vị tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành phải “sát người, sát việc”. Căn cứ vào tình hình thực tế tại đơn vị, phương tiện, trang thiết bị hiện có được cấp trong những năm qua, Lãnh đạo đơn vị đã triển khai quán triệt đến mỗi cán bộ, Kiểm sát viên thực hiện tốt công tác đột phá “Số hóa hồ sơ vụ án”, 100% cán bộ, Kiểm sát viên sử dụng thành thạo các ứng dụng, trang thiết bị CNTT xử lý công việc; đẩy mạnh hoạt động chỉ đạo, điều hành và quản trị nội bộ. Năm 2022, 60% hồ sơ hình sự, 50% hồ sơ dân sự và hồ sơ thi hành án dân sự được số hóa. Đơn vị đã số hóa 30 vụ án hình sự ngay từ khi được phân công tiến hành kiểm sát các hoạt động điều tra ban đầu, các vụ án tai nạn giao thông, các vụ án nghiêm trọng, phức tạp. Cùng với việc xây dựng hồ sơ, Kiểm sát viên tiến hành số hóa các tài liệu, chứng cứ như hình ảnh hiện trường, phương tiện, lời khai ban đầu, dữ liệu được trích xuất từ camera, dữ liệu điện tử khác…ngay sau khi tham gia cùng Điều tra viên để đưa ra báo cáo cho Lãnh đạo, tập thể đơn vị. Kiểm sát viên nắm chắc tiến độ vụ án, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết vụ án, kịp thời đề ra yêu cầu xác minh, yêu cầu điều tra, lập kế hoạch và bám sát hoạt động điều tra. Tham gia hoặc trực tiếp thực hiện việc hỏi cung, lấy lời khai có ghi âm 38 lần/12 vụ. Các vụ án, vụ việc nghiêm trọng, phức tạp được đưa ra họp liên ngành đã được đơn vị số hóa phục vụ tốt cho việc đánh giá tài liệu, chứng cứ tại cuộc họp, tiết kiệm được thời gian.

 

Phiên tòa Dân sự rút kinh nghiệm về Tranh chấp đất đai bằng số hóa hồ sơ vụ án

Đơn vị phối hợp với Tòa án huyện thực hiện 08 phiên tòa có áp dụng “số hóa hồ sơ vụ án” và công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh trong đối đáp, tranh luận tại phiên tòa. Năm 2022 là năm đầu tiên đơn vị thực hiện số hóa hồ sơ vụ án dân sự và đổi mới phương thức trình bày bài phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa dân sự sơ thẩm “thông qua hình ảnh”. Đơn vị phối hợp với Tòa án huyện thực hiện 04 phiên tòa dân sự sơ thẩm rút kinh nghiệm và công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh đối với vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất”, là đơn vị tiên phong trong toàn ngành Kiểm sát Bình Định thực hiện số hóa và trình chiếu tài liệu số hóa tại phiên tòa dân sự sơ thẩm. Trên cơ sở những tài liệu, chứng cứ được scan, Kiểm sát viên sắp xếp tài liệu, chứng cứ đã số hóa theo từng thư mục, nghiên cứu, xây dựng đề cương trình chiếu tại phiên tòa, theo hướng dự kiến các tình huống có thể xảy ra và các chứng cứ, tài liệu, văn bản cụ thể phải trình chiếu để chứng minh, làm rõ các tình tiết của vụ án. Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đặt câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu kết hợp công bố tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa bằng hình ảnh để làm rõ những nội dung còn mâu thuẫn, đánh giá tài liệu, chứng cứ cũng như lời trình bày của đương sự. Kiểm sát viên tranh luận, phát biểu tại phiên tòa “thông qua hình ảnh”, đánh giá, phân tích, lập luận, viện dẫn căn cứ, tạo những điểm nhấn trong luận tội, bài phát biểu, mang lại hiệu ứng và tính thuyết phục cao, được Hội đồng xét xử chấp nhận. Đặc biệt trong thời gian chống dịch Covid-19, đơn vị đã khai thác có hiệu quả các phần mềm hệ thống thông tin, sử dụng ứng dụng Zalo tạo lập nhóm VKS Tây Sơn phục vụ công tác chỉ đạo điều hành; phối hợp với Tòa án thực hiện 06 phiên tòa bằng hình thức xét xử trực tuyến góp phần thực hiện có hiệu quả kế hoạch công tác, đồng thời đảm bảo phòng chống dịch bệnh trên địa bàn.

 

Phiên tòa trực tuyến hình sự

Thông qua thực hiện số hóa hồ sơ, Viện KSND huyện Tây Sơn đã ban hành 01 kháng nghị phúc thẩm vụ án dân sự, 14 kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm, 02 kiến nghị tổng hợp và 04 kiến nghị phòng ngừa vi phạm và tội phạm phát sinh trong hoạt động hình sự, tố tụng dân sự, thi hành án dân sự. Các kiến nghị của Viện kiểm sát đều được Công an, Tòa án, Chi cục THADS huyện và các cơ quan hữu quan chấp nhận, thực hiện nghiêm; Chủ tịch UBND huyện Tây Sơn ban hành chỉ đạo các phòng, ban của huyện, UBND các xã thực hiện các giải pháp mà đơn vị kiến nghị thực hiện, tạo sự chuyển biến, đổi mới mạnh mẽ; nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước. Ban hành 15 yêu cầu xác minh, thu thập chứng cứ đối với Tòa án, các yêu cầu đều đảm bảo có căn cứ và đúng pháp luật, được Tòa án tiếp thu và thực hiện nghiêm.

Qua một năm thực hiện việc đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành từ khâu đột phá “Số hóa hồ sơ vụ án”, chất lượng khâu công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp của đơn vị ngày càng có chuyển biến tích cực; năng lực, hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo, hoạt động nghiệp vụ của Kiểm sát viên trong đơn vị không ngừng nâng cao; không xảy ra tình trạng tin quá hạn luật định, kiểm sát chặt chẽ các hoạt động tố tụng của cơ quan điều tra, kịp thời phát hiện kiến nghị khắc phục vi phạm, không để bỏ lọt tội phạm, oan, sai.Trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, chất lượng kiểm sát điều tra các vụ án hình sự tiến bộ rõ rệt; không để xảy ra án đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án do không có sự việc phạm tội, hành vi không cấu thành tội phạm hoặc lạm dụng đình chỉ theo Điều 29 BLHS; không xảy ra trường hợp Viện kiểm sát truy tố Tòa tuyên không phạm tội, Tòa xét xử khác tội danh, điều khoản Viện kiểm sát truy tố. Chủ động nắm bắt tình hình tranh chấp dân sự, hành chính, kinh tế, lao động và hôn nhân gia đình tại các địa bàn, đôn đốc Tòa án giải quyết nhanh, đúng thời hạn, thúc đẩy giải quyết dứt điểm 34 vụ án tạm đình chỉ phức tạp, kéo dài./.

Mai Thìn