Xác định công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự là nhiệm vụ trọng tâm, đột phá trong năm 2022 và trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Thực hiện Chỉ thị số 03/CTVKSTC ngày 17/5/2021 của Viện trưởng VKSND tối cao về tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Kiểm sát nhân dân, đối với những tranh chấp đất đai tại đơn vị, Kiểm sát viên chủ động xây dựng hồ sơ kiểm sát và số hóa hồ sơ 100% ngay từ đầu để phục vụ cho nghiên cứu, báo cáo án và trình chiếu tại Tòa.
Ngày 28/9/2022, VKSND huyện Tây Sơn đã phối hợp với Tòa án nhân dân huyện tổ chức phiên tòa dân sự sơ thẩm rút kinh nghiệm và công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh đối với vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” có sử dụng số hóa hồ sơ giữa nguyên đơn là ông Hồ Văn Tùng, bị đơn là ông Hồ Văn Trị. Ông Hồ Văn Tùng và ông Hồ Văn Trị tranh chấp diện tích đất 32,2m2 giữa 02 thửa đất 426 và 467, ông Tùng cho rằng phần diện tích đất này ông khai thác sử dụng ổn định từ trước đến nay, tuy nhiên, 32,2m2 đất này được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hồ Văn Trị tại thửa đất 426, thực tế mặt bằng tự nhiên giữa 02 thửa đất: thửa đất số 426 cao hơn mặt bằng thửa đất số 467 là 0,3m và 32,2m2 đất này nằm trên mặt bằng thửa đất số 426 (cao hơn mặt bằng thửa đất số 467), thêm vào đó, hình thể 02 thửa đất 426 và 467 trên bản đồ 299 giống hình thể thửa đất trên bản đồ VN2000.
Quang cảnh phiên tòa
Trên cơ sở những tài liệu, chứng cứ được scan, Kiểm sát viên sắp xếp tài liệu, chứng cứ đã số hóa theo từng thư mục, nghiên cứu, xây dựng đề cương trình chiếu tại phiên tòa, theo hướng dự kiến các tình huống có thể xảy ra và các chứng cứ, tài liệu, văn bản cụ thể phải trình chiếu để chứng minh, làm rõ các tình tiết của vụ án. Kiểm sát viên tạo Folder “Đề cương trình chiếu” trên máy tính, gồm có các thư mục con: “Phần hỏi”, “Phần phát biểu của Kiểm sát viên”.
Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đã thực hiện việc trình chiếu các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, hỗ trợ Hội đồng xét xử công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa để làm rõ quá trình hỏi của Hội đồng xét xử, làm rõ nội dung vụ án, hỗ trợ việc công bố lời khai của đương sự và người tham gia tố tụng khi vắng mặt tại phiên tòa kết hợp với trình chiếu tài liệu, chứng cứ băng hình ảnh giúp cho các đương sự tại phiên tòa nắm được nội dung, ý kiến của những người vắng mặt. Trong quá trình xét xử, tại phần xét hỏi, kiểm sát viên đặt câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu kết hợp công bố tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa bằng hình ảnh để làm rõ những nội dung còn mâu thuẫn, đánh giá tài liệu, chứng cứ cũng như lời trình bày của đương sự.
Kiểm sát viên theo dõi diễn biến phiên tòa, bổ sung, sửa đổi nội dung bản phát biểu, trình bày phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án dân sự “thông qua hình ảnh”. Việc kết hợp cách trình bày thông thường và trình chiếu hình ảnh giúp Hội đồng xét xử và những người tham gia tố tụng nắm bắt nhanh chóng, kịp thời và đầy đủ các vấn đề mà đại diện Viện kiểm sát trình bày như việc đánh giá, phân tích, lập luận, viện dẫn căn cứ, tạo những điểm nhấn trong bài phát biểu, mang lại hiệu ứng và tính thuyết phục cao. Qua đó, giúp cho công tác xét xử vụ án dân sự của Tòa án bảo đảm sự công khai, minh bạch, công bằng, chính xác. Kết quả, Hội đồng xét xử tuyên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, phù hợp với quan điểm giải quyết vụ án của Viện kiểm sát, vụ việc diễn ra được dư luận đồng thuận, giữ đúng lập trường thượng tôn pháp luật.
Kết thúc phiên tòa, đơn vị VKSND huyện và TAND huyện Tây Sơn đã tổ chức họp rút kinh nghiệm đối với Hội đồng xét xử và Kiểm sát viên tham gia xét xử, đánh giá những ưu điểm, đặc biệt là hiệu quả trong việc số hóa, công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh.
Việc tổ chức phiên tòa số hóa, công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa dân sự đã mang lại hiệu quả, phục vụ tốt cho hoạt động kiểm sát xét xử tại phiên tòa, bảo đảm tính thuyết phục trong quá trình hỏi và đổi mới phương thức trình bày bài phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa dân sự sơ thẩm thông qua hình ảnh, đồng thời, nhận được sự đồng tình và ủng hộ của những người tham dự, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự. Đến nay, đơn vị đã phối hợp với Tòa án cùng cấp thực hiện số hóa hồ sơ và đổi mới phương thức trình bày bài phát biểu tại 04 phiên tòa về tranh chấp đất đai. Việc thực hiện đảm bảo quy định pháp luật tố tụng, được đánh giá cao về chất lượng, cũng như đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành Kiểm sát nhân dân, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới./.
Mai Thìn
