Thời gian qua, Phòng kiểm sát giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp- Viện KSND tỉnh Bình Định (Phòng 12) nhận được một số Quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động tư pháp của Viện KSND các huyện, thị xã An Nhơn và thành phố Quy Nhơn gửi đến. Qua kiểm sát về hình thức và nội dung của các Quyết định này, thấy rằng:

Nhìn chung, các Quyết định giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực tư pháp của các đơn vị đều tuân thủ đúng về thủ tục, trình tục, thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, vẫn còn một số thiếu sót về hình thức, nội dung và thẩm quyền cần phải rút kinh nghiệm, cụ thể:

 

1. Tại các Quyết định giải quyết khiếu nại số 160, 161,162 /QĐ-VKS-KT ngày 01/02/ 2016 của Viện KSND thành phố Quy Nhơn, giải Quyết khiếu nại Cáo trạng số 21/QĐ-KSĐT ngày 24/01/2016 của các bị can Ngô Đức Thắng, Ngô Thanh Trúc và Phạm Thị Hường (Cáo trạng do Phó viện trưởng ký thay Viện trưởng), đã đánh máy sai tên cơ quan ( Viện KSND đánh thành “Viện KDND”); “gây rối trật tự công cộng” đánh thành “Gây rối trật tự cộng cộng”.

 

Quyết định giải quyết khiếu nại số 236/QĐ-VKS-KT ngày 05/08/2015 của Viện KSND huyện Phù Mỹ đối với khiếu nại của bà Nguyễn Thị Hồng Loan, ghi:  “ Xét đơn khiếu nại ghi ngày 29/7/2014 của bà Nguyễn Thị Hồng Loan”. Như vậy, từ ngày bà Loan gửi đơn (29/7/2014) đến ngày ban hành Quyết định giải quyết đơn khiếu nại ( 05/8/2015) là 13 tháng! Thực tế, bà Loan gửi đơn khiếu nại ngày 29/7/2015. Do thiếu sự kiểm tra trước khi ký ban hành Quyết định nên đã có sự nhầm lẫn đáng tiếc này.

 

2. Các Quyết định giải quyết khiếu nại nêu ở phần 1 là Quyết định giải quyết lần đầu, nhưng tại Điều 2 của Quyết định lại không ghi thời hạn khiếu nại (15 ngày) để người khiếu nại biết mà thực hiện quyền khiếu nại của họ lên cấp trên.

 

Tương tự, Quyết định giải quyết khiếu nại số 236/QĐ-VKS-KT ngày 05/08/2015 của Viện KSND huyện Phù Mỹ đối với khiếu nại của bà Nguyễn Thị Hồng Loan về Quyết định giải quyết khiếu nại của Thủ trưởng Cơ quan điều tra huyện Phù Mỹ về việc không khởi tố vụ án. Quyết định giải quyết khiếu nại nêu trên là quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng. Nhưng tại Điều 2 của Quyết định này chỉ ghi: Bà Nguyễn Thị Hồng Loan chịu trách nhiệm thi hành quyết định này. Lẽ ra phải ghi: Quyết định này là  quyết định giải quyết có hiệu lực pháp luật ( hoặc giải quyết cuối cùng). Mặt khác, bà Nguyễn Thị Hồng Loan khiếu nại Quyết định giải quyết khiếu nại của Cơ quan điều tra huyện Phù Mỹ đã bác yêu cầu khởi tố vụ án của bà. Nhưng tại Điều 1 Quyết định số 236/QĐ-VKS-KT ngày 05/8/2015 của Viện KSND huyện Phù Mỹ lại ghi: Không chấp nhận đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Hồng Loan. Thống nhất quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 19 ngày 15/5/2015 của Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Phù Mỹ. Lẽ ra phải ghi: Thống nhất Quyết định giải quyết khiếu nại của Thủ trưởng cơ quan điều tra, vì  khiếu nại Quyết định không khởi tố vụ án của bà Loan đã được Thủ trưởng cơ quan điều tra giải quyết.

 

3. Cáo trạng số: 21/QĐ-KSĐT ngày 24/01/2016  của Viện KSND thành phố Quy Nhơn, truy tố các bị can Ngô Đức Thắng, Ngô Thanh Trúc và Phạm Thị Hường, về tội: Gây rối trật tự công cộng (Đ245/BLHS). Cáo trạng này do Phó Viện trưởng ký thay Viện trưởng, nghĩa là Phó viện trưởng đã thực hiện quyền Viện trưởng ký quyết định tố tụng, quyền này được quy định tại Điều 36/BLTTHS. Do vậy, nếu Cáo trạng này bị khiếu nại, thì thẩm quyền giải quyết khiếu nại thuộc  Viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Định và Quyết định giải quyết khiếu nại của Viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Định là Quyết định giải quyết cuối cùng. Thế nhưng, Cáo trạng nêu trên bị khiếu nại, Viện trưởng Viện KSND thành phố Quy Nhơn lại ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu là không đúng thẩm quyền, trái với quy định tại Điều 6,7 Quyết định số: 07/VKSTC ngày 02/01/2008 và điểm b khoản 7 Điều 12 Quy chế 51/QC-VKSTC ngày 02/02/2016 của Viện KSND tối cao về “Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp”.

 

4. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:

 

4.1. Trước khi trình Lãnh đạo Viện ký và ban hành các Quyết định giải quyết khiếu nại, đề nghị cán bộ, KSV cần lưu ý kiểm tra lỗi chính tả, ngày, tháng, năm …để tránh những sai sót đáng tiếc xảy ra. Sai sót về lỗi chính tả về thời gian… chỉ là những sai sót nhỏ và sai sót này cần phải được khắc phục triệt để.

 

4.2. Trong tất cả các Quyết định giải quyết khiếu nại (lần đầu; lần cuối cùng) đều phải ghi thời hạn khiếu nại. Đây là nội dung bắt buộc. Nếu Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu mà không ghi thời hạn khiếu nại lên cấp trên (15 ngày), thì người khiếu nại sẽ không biết thời hạn để thực hiện quyền khiếu nại tiếp theo của họ đúng hạn luật định và cấp trên  khó  xác định chính xác thời hiệu khiếu nại để xác định  có thụ lý hay không thụ lý khiếu nại. Đối với các Quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng, phải ghi “Quyết định này là quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng ( có hiệu lực pháp luật) để cho người khiếu nại biết và nếu họ tiếp tục khiếu nại, thì cấp trên sẽ kiểm tra lại Quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật (Điều 14/QC-51).

 

4.3.  Đối với các Cáo trạng do Phó viện trưởng ký thay Viện trưởng bị khiếu nại thì thẩm quyền giải quyết khiếu nại do Viện trưởng cấp trên trực tiếp giải quyết và Quyết định giải quyết khiếu nại của cấp trên trực tiếp là quyết định giải quyết cuối cùng. Viện trưởng cùng cấp không giải quyết khiếu nại lần đầu đối với khiếu nại Cáo trạng do Phó viện trưởng ký thay.

 

Khâu đột phá năm 2016 của toàn ngành đối với công tác kiểm sát và giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp là: “Nâng cao chất lượng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp”.

 

Để tránh những sai sót tương tự có thể xảy ra như đã nêu trên và để  thực hiện có hiệu quả khâu đột phá trong năm 2016,  Phòng 12- Viện KSND tỉnh Bình Định ban hành Thông báo rút kinh nghiệm này để Viện KSND các huyện, thị xã An Nhơn và thành phố Quy Nhơn rút kinh nghiệm chung./.

 

Nguyễn Văn Lương