Bài tham luận của Viện KSND huyện An Lão

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta luôn xác định “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng. Phải thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đổi mới công tác cán bộ gắn với đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng…”. Chính vì vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ luôn được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm công tác của ngành Kiểm sát nói chung và Viện KSND huyện An Lão nói riêng, xem đây là một trong những phướng pháp để phát huy ý chí tự lực, tự cường và khát vọng thực hiện tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp và để đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong thời đại mới.

Trong giai đoạn trước năm 2015, Viện KSND huyện An Lão có là 07 biên chế với trình độ đại học đúng chuyên ngành đạt 100% nhưng chỉ có 50% cán bộ có trình độ lý luận chính trị theo yêu cầu, chỉ đáp ứng được cơ bản phần nào về yêu cầu, không có cán bộ có trịnh độ sau đại học. Thực trạng này phần nào khiến cho chất lượng công tác ở đơn vị đạt kết quả không cao, gây ảnh hưởng tới kết quả thực hiện nhiệm vụ chung của toàn ngành KSND cũng như chưa đáp ứng được yêu cầu đấu tranh, phòng chống tội phạm tại địa phương. Bên cạnh đó, An Lão là một huyện miền núi xa xôi ở phía Tây Bắc của tỉnh Bình Định, nằm cách xa các trung tâm đào tạo; đồng thời, điều kiện kinh tế của huyện còn gặp nhiều khó khăn; bản thân các đồng chí tham gia đào tạo chỉ được hỗ trợ một phần kinh phí, đa số phải tự túc. Điều này đã gây nên những hạn chế, khó khăn nhất định về thời gian và điều kiện tài chính để cán bộ đơn vị tham gia các lớp đào tạo nâng cao trình độ.

Nhận thấy những hạn chế, khó khăn này, trên cơ sở vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, trong giai đoạn từ 2015 đến nay, thực hiện chỉ đạo của Viện KSND tối cao và Viện KSND tỉnh Bình Định, Viện KSND huyện An Lão đã xác định nhiệm vụ đào tạo cán bộ cần được chú trọng thực hiện thường xuyên và liên tục, xem công tác đào tạo con người là chìa khóa then chốt để cải thiện chất lượng công tác. Công tác tổ chức, cán bộ, trong đó có công tác đào tạo cán bộ luôn được thể hiện cụ thể trong Kế hoạch công tác hàng năm của đơn vị, tập trung đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ thuộc diện quy hoạch; có chú ý trong ưu tiên đào tạo cán bộ trẻ, cán bộ nữ, dân tộc ít người có nhiều triển vọng phát triển để làm cơ sở tạo nguồn; từ đó các lớp đào tạo, bồi dưỡng từng bước được nâng lên về chất lượng và số lượng. Hàng năm lập danh sách cử công chức đi học các lớp nghiệp vụ bảo đảm đúng đối tượng, tiêu chuẩn, vị trí và thời gian công tác theo quy định của Viện KSND tối cao; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành cho đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên; tạo điều kiện, khuyến khích cán bộ, công chức trẻ theo học Thạc sĩ Luật, thường xuyên chăm lo, giáo dục bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và ý thức trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên.

Qua rà soát, theo yêu cầu đối với tiêu chuẩn cán bộ, công chức từng giai đoạn, tính từ năm 2015 đến nay, Viện KSND huyện An Lão đã cử đi đào tạo sau đại học 05 trường hợp (đã tốt nghiệp 100%); cao cấp chính trị 01 trường hợp, trung cấp chính trị 03 trường hợp, sơ cấp chính trị 01 trường hợp; tiền công vụ 01 trường hợp; nghiệp vụ kiểm sát 03 trường hợp; bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu trong các lĩnh vực (hình sự, dân sự, hành chính) 18 trường hợp; quản lý chỉ đạo, điều hành 02 trường hợp; quản lý hành chính Nhà nước ngạch chuyên viên chính 02 trường hợp, chuyên viên 03 trường hợp; bồi dưỡng kế toán 01 trường hợp; kiến thức quốc phòng và an ninh 03 trường hợp; bồi dưỡng ngoại ngữ 01 trường hợp, tin học văn phòng 03 trường hợp. Lãnh đạo Viện luôn khuyến khích, vận động cán bộ, công chức không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực công tác để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Ngoài ra, đơn vị quyết tâm phát huy ý chí tự lực, tự cường trong công tác tự đào tạo để thực hiện tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp thông qua các hình thức như:

Về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nhằm nâng cao kiến thức và phát huy tinh thần học tập, nghiên cứu của cán bộ, Kiểm sát viên, trong thời gian qua Viện KSND huyện An Lão áp dụng hình thức tự đào tạo tại chỗ cho cán bộ, công chức của đơn vị như:

Tích cực tham gia các hoạt động do Viện KSND tỉnh Bình Định và Viện KSND cấp trên tổ chức như: cuộc thi “Chúng tôi là Kiểm sát viên”, cuộc thi “Kỹ năng soạn thảo cáo trạng, bài phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa dân sự sơ thẩm”, Cuộc thi “Kỹ năng soạn thảo bản luận tội và bài phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa hành chính”, cuộc thi“Nâng cao kỹ năng, chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa hình sự sơ thẩm”, cuộc thi “Tìm hiểu và nâng cao nhận thức về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” năm 2018; tham gia các phiên tòa giả định truyền hình trực tuyến đến Viện KSND 02 cấp để nâng cao chất lượng tranh tụng của cán bộ, KSV.

Sau mỗi phiên tòa giả định, phiên tòa rút kinh nghiệm, tất cả các cán bộ tham dự đều phải phát biểu ý kiến nhận xét để nâng cao tinh thần tự học tập, rút kinh nghiệm qua việc phát hiện những ưu, nhược điểm của Kiểm sát viên. Việc thực hiện đào tạo, bồi dưỡng bằng hình thức phiên tòa hình sự giả định, tổ chức hội thảo chuyên đề hoặc tổ chức các cuộc thi chuyên môn, nghiệp vụ là cơ hội để các cán bộ, Kiểm sát viên tự nghiên cứu, trao đổi và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.

Lãnh đạo đơn vị xác định nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong xây dựng văn hóa học tập, tạo điều kiện để cán bộ kiểm sát viên đảm nhận “thông khâu”

Lãnh đạo đơn vị đã chỉ đạo, bố trí cán bộ, Kiểm sát viên thực hiện nhiệm vụ theo hướng vừa “Chuyên sâu về nghiệp vụ”, vừa “mở rộng hiểu biết, kinh nghiệm về nhiều lĩnh vực chuyên môn khác”, cụ thể như: Lãnh đạo đơn vị thực hiện phân công Kiểm sát viên thực hiện nhiệm vụ theo năng lực, sở trường của mỗi KSV nhưng theo hướng không ngừng “đa dạng, mở rộng”, để KSV làm hình sự phải làm cả công tác giải quyết án dân sự hay Kiểm sát viên làm dân sự phải làm cả án hình sự để qua đó các Kiểm sát viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, bổ trợ cho nhau để giải quyết tốt các khâu công tác của đơn vị.

Tăng cường công tác kiểm tra chéo giữa các bộ phận nghiệp vụ trong đơn vị nhằm kịp thời phát hiện, chẩn chỉnh, khắc phục sai phạm, thiếu sót; đây là biện pháp chủ động để phòng ngừa, ngăn chặn những vi phạm. Tăng cường kiểm tra đột xuất đối với bộ phận và cá nhân có nhiều hạn chế để từ đó Lãnh đạo Viện có chỉ đạo kịp thời, thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu nhiệm vụ.

Đồng thời, với chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, Ngành kiểm sát yêu cầu phải nắm chắc các quy định của pháp luật. Trong khi đó pháp luật luôn có sự vận động, thay đổi. Vì vậy tại đơn vị, luôn duy trì và thực hiện nghiêm túc việc đọc báo đầu giờ, qua đó tập trung quán triệt các văn bản mới, các văn bản rút kinh nghiệm, hướng dẫn nghiệp vụ của cấp trên; đồng thời trao đổi những vướng mắc trong quá trình làm việc để cùng bàn bạc, tìm cách tháo gỡ. Yêu cầu mỗi cán bộ có sổ tay để ghi chép những nội dung cần lưu ý, những nội dung đã được rút kinh nghiệm để khi gặp phải dễ dàng tìm kiếm, nghiên cứu, tránh lặp lại sai sót.

Tự đào tạo thông qua công tác đánh giá cán bộ

Người ta thường nói: giữa lý luận và thực tiễn bao giờ cũng có khoảng cách nhất định. Nhận thức được việc này, để những cán bộ đã đào tạo về lý luận không bị bỡ ngỡ trước các công việc thực tiễn hàng ngày, lãnh đạo đơn vị luôn quan tâm trong việc phân công nhiệm vụ, trong đó chú trọng phân công những kiểm sát viên lâu năm hướng dẫn các kiểm sát viên mới vào ngành. Người đi trước có trách nhiệm hướng dẫn, giúp đỡ người đi sau, truyền đạt những kinh nghiệm trong giải quyết các vụ việc cụ thể hằng ngày.  

Lãnh đạo Viện đề ra phương châm “chỉ có đánh giá đúng, thực chất cán bộ mới bố trí, sử dụng cán bộ một cách hợp lý nhằm phát huy năng lực của cán bộ”. Đánh giá cán bộ là yếu tố thường xuyên trong quá trình quy hoạch, đào tạo và bố trí sử dụng cán bộ. Các đồng chí phụ trách bộ phận căn cứ Hệ thống chỉ tiêu nghiệp vụ lập bản đăng ký cụ thể việc thực hiện chỉ tiêu thi đua và chịu trách nhiệm thực hiện với Lãnh đạo. Sau khi đăng ký, mỗi bộ phận với sự quyết tâm cao nhất để nỗ lực hoàn thành bảng đăng ký thi đua một cách sớm nhất. Thông qua đó, đã tạo sự lan tỏa, thúc đẩy phong trào tự học tập, tự nghiên cứu, trao đổi kỹ năng nghiệp vụ, xây dựng đội ngũ cán bộ Kiểm sát viên của Viện KSND huyện An Lão “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm”.

Cuối mỗi đợt thi đua, Lãnh đạo Viện đều có đánh giá kết quả đạt được. Đây cũng là cơ hội để Lãnh đạo Viện kiểm tra năng lực của mỗi cán bộ, Kiểm sát viên, đánh giá sở trường của từng cán bộ một cách công tâm, công bằng; để bố trí, sắp xếp cán bộ hiệu quả.

Nhờ những cải tiến trong công tác đào tạo mà trong thời gian từ năm 2015 đến nay, chất lượng công tác của đơn vị không ngừng được nâng cao.

Cán bộ, công chức của đơn vị sau khi được đào tạo, bồi dưỡng trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị được nâng lên đáng kể, đáp ứng yêu cầu trong công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được Lãnh đạo đơn vị bố trí, sử dụng phù hợp. Qua đó, tạo điều kiện phát huy năng lực, sở trường của cán bộ, công chức trong công tác chuyên môn, đáp ứng yêu cầu công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Viện KSND tỉnh.

Từ đó, tỷ lệ thực hiện các chỉ tiêu công tác ngày một được tăng lên, đặc biệt, không để xảy ra những trường hợp tòa án tuyên không phạm tội, tỷ lệ án trả hồ sơ điều tra bổ sung, án hủy có trách nhiệm của KSV đảm bảo ở mức quy định,… Đơn vị được Lãnh đạo Viện KSND tỉnh Bình Định, Viện KSND tối cao tặng nhiều Giấy khen, Bằng khen cho tập thể và cá nhân trong các đợt thi đua. Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nhưng đơn vị đã thực hiện được 100% các chỉ tiêu năm của đơn vị (trong đó có nhiều chỉ tiêu vượt). 

Những kinh nghiệm, bài học rút ra và hướng phấn đấu thực hiện công tác tự đào tạo trong thời gian tới

Vận dụng tư duy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về huấn luyện nghề nghiệp đối với cán bộ kiểm sát, ngành ta cần tập trung đào tạo cán bộ ngay từ nghiệp vụ căn bản của Ngành, để cán bộ vừa làm vừa học từ những công việc cơ bản. Để nâng cao trình độ chuyên môn, đơn vị tích cực cử các cán bộ đi học tập, tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng do Viện KSND tối cao tổ chức. Tuy nhiên không cử tràn lan mà dựa trên yêu cầu đào tạo và nhiệm vụ công tác của từng cán bộ. Đối với việc phân công nhiệm vụ, đơn vị thực hiện theo đề án vị trí việc làm và đề án tổ chức biên chế của ngành KSND. Không phân chia công việc một cách tùy ý, mà theo hệ thống nhất định, tuỳ theo vị trí năng lực sở trường của mỗi người và phù hợp với chuyên môn của từng cán bộ. Đồng thời vẫn có sự luân chuyển, điều động trong thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo cán bộ được đào tạo toàn diện, có thể nắm vững và thực hiện tốt các khâu công tác của Ngành.

Trong thời gian tới, Viện KSND huyện An Lão tiếp tục chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ gắn với tổng hợp những kinh nghiệm, kỹ năng từ thực tiễn, đảm bảo phát triển năng lực cho cán bộ, Kiểm sát viên thực hiện có chất lượng, hiệu quả nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên có đủ phẩm chất, năng lực trình độ đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới.

Trong đó, trong thời gian tới, đơn vị sẽ vận dụng tối đa quy chế phối hợp để đào tạo cán bộ, KSV thông qua các phiên tòa “số hóa hồ sơ” rút kinh nghiệm

Đơn vị sẽ vận dụng quy chế phối hợp đã ký kết với Tòa án cùng cấp phối hợp thực hiện có hiệu quả 100% vụ án hình sự, áp công bố tài liệu chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa để mỗi Kiểm sát viên trong đơn vị đều có thể thành thạo trong việc ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ cho quá trình giải quyết vụ án.

Đây là giải pháp tự đào tạo vừa sát với thực tiễn, vừa tiết kiệm chi phí, lại đạt hiệu quả nhanh chóng để nâng cao kỹ năng, trình độ của Kiểm sát viên trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố, xét xử các vụ án hình sự; nâng cao kỹ năng, chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên, đáp ứng yêu cầu công tác theo tinh thần Chỉ thị số 07/CT-VKSTC ngày 23/9/2020 của Viện trưởng Viện KSND tối cao về tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức của Viện kiểm sát nhân dân giai đoạn 2020 – 2025 và những năm tiếp theo.

Không chỉ dừng lại ở đó, đơn vị phấn đấu còn thường xuyên phối hợp với Tòa án cùng cấp tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm “có áp dụng số hóa hồ sơ” để cán bộ, kiểm sát viên tham dự cùng học tập, trao đổi, rút kinh nghiệm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ; qua đó, chất lượng tác nghiệp của Kiểm sát viên tại phiên tòa từng bước được nâng lên.

Có thể khẳng định, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ và đào tạo cán bộ vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Nhận thức đúng đắn và vận dụng những tư tưởng của Người là một trong những cơ sở quan trọng để Viện KSND huyện An Lão quán triệt sâu sắc đến cán bộ, Kiểm sát viên các cấp về ý nghĩa, tầm quan trọng, mục tiêu của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong tình hình mới. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phải được xem là giải pháp quan trọng hàng đầu trong thực hiện chiến lược cán bộ, có ý nghĩa quan trọng đối với công tác xây dựng Ngành. Quan tâm thường xuyên đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức cho cán bộ, Kiểm sát viên, gắn với việc thực hiện tốt cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và rèn luyện đức tính người cán bộ Kiểm sát theo lời dạy của Bác Hồ: “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”, xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm’’, đáp ứng yêu cầu của thời đại./.